Regie: Ridley Scott
Het is 2122 als het goederenschip Nostromo op de terugweg is naar de aarde, als boordcomputer Mother een signaal opvangt van een nabijgelegen planetoïde genaamd LV-426. De crew gaat op onderzoek uit en neemt ongewild een vervelend wezentje mee terug het schip in, waar het vervelende wezentje uitgroeit tot een imposant monster – een ‘xenomorph’, die dood en verderf zaait.
Met die beschrijving doe ik de film enorm tekort. De verhaallijn is zorgvuldig opgebouwd, de dialogen zijn sterk, de personages en de onderlinge dynamiek zijn goed doordacht en uitgewerkt, de sobere special effects (geen cgi!) en het design – niks flashy futuristisch spul, maar een degelijk, sterk ruimteschip dat aan de binnenkant benauwd, grauw en groezelig aandoet – doorstaan de tand des tijds glansrijk, en de xenomorph (ontworpen door de Zwitserse kunstenaar H.R. Giger), is het mooiste monster dat je ooit hebt gezien. Alien staat nog altijd bovenaan in lijstjes beste future noir-films, samen met Blade Runner (1982) en The Terminator (1984).
Het was pas de tweede speelfilm van Scott, die in reviews werd geprezen om zijn originele stijl. Alien wordt nog steeds genoemd als een van zijn meesterwerken.
De cast was minstens even indrukwekkend, met onder meer Tom Skerritt, John Hurt, Veronica Cartwright, Harry Dean Stanton, Ian Holm en Yaphet Kotto, en Bolaji Badejo in de huid van de xenomorph. Het stralende middelpunt was badass Ripley. In de voorbereidende fase werd er automatisch van uitgegaan dat er een man voor de rol gecast zou worden, maar Scott besloot op het laatste moment een vrouw te casten. Dat werd Sigourney Weaver, die geschiedenis schreef als de eerste vrouwelijke actieheld (althans, in een grote Hollywood-sci-fi-film*) en in 2009 door het invloedrijke genreplatform Totalscifionline werd bestempeld tot #1 SciFi Woman of All Time. Onder de trailer kun je nog een leuk weetje vinden: Weaver was namelijk niet de eerste keus voor de rol.
Elk stukje van de film is ontleed voor allerlei analyses, zowel door wetenschappers als door amateurs. Alien heeft tot op de dag van vandaag een enorme fanbase, de chestburster en facehugger hebben hun eigen wiki-hoofdstukken en de actiefiguurtjes zijn nog steeds niet aan te slepen. Er werden tot op heden vijf sequels en prequels gemaakt (hier kun je een overzicht vinden) maar daarvan is alleen de sequel Aliens (James Cameron, 1986), de moeite van het kijken waard.
Kortom: kijken als je ‘m nog niet gezien hebt. Een essentieel deel van je algemene ontwikkeling 😉
*) Weaver was niet de eerste vrouwelijke actieheld. Dat waren vrouwen als Pam Grier en Tamara Dobson in de blaxploitationfilms in de jaren 70.
Deze film op IMDb
Klik hier om te zien waar deze film te zien is
Lees in het artikel De perfecte chaos: de geboorte van een sci-fi meesterwerk meer over het ontstaan van Alien
Klik hier voor een overzicht van de Alien-franchise
Aan het begin van het script maakte O’Bannon een heel ongebruikelijke notitie, die grote gevolgen zou hebben: “The crew is unisex and all parts are interchangeable for men or women.”
Er werd eigenlijk automatisch vanuit gegaan dat de rol van Ripley naar een man zou gaan – het was destijds vanzelfsprekend dat mannen de hoofdrollen in actiefilms kregen – maar tijdens de voorbereidingen vroeg de president van 20th Century Fox, Alan Ladd Jr, aan regisseur Ridley Scott waarom Ripley geen vrouw kon zijn. Scott omarmde het idee meteen, omdat vrouwelijke hoofdrollen in het sci-figenre zeldzaam waren, het de film een onverwachte dynamiek zou geven en Ripley’s overlevingsstrijd des te krachtiger zou maken. Weaver was niet de eerste keuze van de casting director, dat was Meryl Streep, maar vlak voor de productie van start ging overleed Streeps toenmalige echtgenoot, John Cazale. Uit respect benaderden ze haar niet, maar lieten Weaver auditie doen – en die auditie was zó overtuigend dat ze de rol kreeg.
